Η υπερβαρική οξυγονοθεραπεία περιλαμβάνει την αναπνοή καθαρού οξυγόνου σε ένα θάλαμο υπό πίεση σε υψηλότερες πιέσεις από αυτές της ατμόσφαιρας. Αυτό αυξάνει την ποσότητα του οξυγόνου που διαλύεται στο πλάσμα του αίματος, προσφέροντας περισσότερο οξυγόνο στους ιστούς.

Το υπερβαρικό οξυγόνο έχει αποδειχθεί ότι παρέχει σημαντικά οφέλη για πολλές ιατρικές παθήσεις, ιδίως για τραύματα που δεν επουλώνονται εύκολα, λοιμώξεις, τραυματισμούς από ακτινοβολία, ισχαιμικους ιστούς αλλά και παθήσεις που περιλαμβάνουν φυσαλίδες αερίων στους ιστούς.

Σε ό,τι αφορά την επούλωση τραυμάτων, το υπερβαρικό οξυγόνο αυξάνει την παροχή οξυγόνου, προάγει την αγγειογένεση, ενισχύει τη λειτουργία των λευκοκυττάρων, μειώνει τα τα οιδήματα και έχει αντιμικροβιακές δράσεις. Επίσης έχει αποδειχθεί αρκετά αποτελεσματικό για τα έλκη σε διαβητικά πόδια αλλά και άλλες πληγές που κατά κανόνα δεν επουλώνονται εύκολα.

Το υπερβαρικό οξυγόνο αναστέλλει την παραγωγή τοξινών από αναερόβια βακτήρια και ενισχύει την αποτελεσματικότητα ορισμένων αντιβιοτικών, καθιστώντας την χρήσιμη για νεκρωτικές λοιμώξεις μαλακών μορίων (πολυμικροβιακές και μη).

 

Σε τραυματισμούς από σύνθλιψη και σύνδρομο διαμερίσματος, το υπερβαρικό οξυγόνο μειώνει το οίδημα, αποτρέπει την ισχαιμία και ελαχιστοποιεί τον τραυματισμό επαναιμάτωσης, συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό στη θεραπεία των ιστών.

Για επαπειλούμενα δερματικά μοσχεύματα και κρημνούς που έχουν υποστεί βλάβη, το υπερβαρικό οξυγόνο βοηθά μέσω της αγγειογένεσης και άλλων μηχανισμών, ενισχύοντας την επιβίωση του μοσχεύματος και του κρημνού.

Σε τραυματισμούς από ακτινοβολία, όπως η οστεοραδιονεκρωση, το υπερβαρικό οξυγόνο διεγείρει την αγγειογένεση και τους αυξητικούς παράγοντες για τη επιτάχυνση και ενίσχυση της επούλωσης των τραυμάτων στους ιστούς.

Το υπερβαρικό οξυγόνο ανακουφίζει τα συμπτώματα και μειώνει τη θνησιμότητα στη νόσο αποσυμπίεσης (νόσος των δυτών – decompression sickness) αλλά και την αρτηριακή εμβολή αερίων μειώνοντας το μέγεθος των φυσαλίδων.

Κίνδυνοι και παρενέργειες του υπερβαρικού οξυγονου.

Το υπερβαρικό οξυγόνο είναι γενικά εξαιρετικά ασφαλές, αλλά όπως κάθε θεραπεία, ενέχει και ορισμένους κινδύνους, όπως το βαροτραύμα ή αεροωτίτιδα, η ενδεχόμενη τοξικότητα του οξυγόνου στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα, η πνευμονική τοξικότητα του οξυγόνου και η μυωπία. Τα κατάλληλα πρωτόκολλα όμως και η προσεκτική παρακολούθηση συμβάλλουν στη μείωση των ανεπιθύμητων ενεργειών.

Ισχαιμικές Καταστάσεις

Το υπερβαρικό οξυγόνο μπορεί να ελαχιστοποιήσει την ζημιά των ιστών και να βελτιώσει την αποκατάσταση σε περιπτώσεις ισχαιμικών τραυματισμών, συμπεριλαμβανομένων των καταστάσεων συνθλιψης, του συνδρόμου διαμερίσματος και άλλων περιστάσεων οξείας τραυματικής ισχαιμίας.

Τα οφέλη περιλαμβάνουν την υπεροξυγόνωση των ισχαιμικών ιστών, τη μείωση του οίδηματος, την αναστολή της ενεργοποίησης των ουδετερόφιλων και την πρόληψη της βλάβης από επαναιμάτωση.

Το υπερβαρικό οξυγόνο συνιστάται ως συμπλήρωμα στη χειρουργική αντιμετώπιση σε περιπτώσεις ανοικτών καταγμάτων Gustilo βαθμού II-IIIb. Η έγκαιρη έναρξη είναι κρίσιμη για την επίτευξη βέλτιστων αποτελεσμάτων.

Για δερματικά μοσχεύματα και κρημνούς που βρίσκονται σε κίνδυνο, το υπερβαρικό οξυγόνο βελτιώνει τις συνθήκες του μοσχεύματος και του κρημνού, ενισχύοντας την επιβίωση του μοσχεύματος και τη βιωσιμότητα του κρημνού. Μειώνει τον κίνδυνο αποκόλλησης του κρημνού και βελτιώνει την απορρόφηση δερματικών μοσχευμάτων πλήρους πάχους.

Συνήθως απαιτούνται πολλαπλές θεραπείες (20-30) για τη μέγιστη αγγειογένεση και ανάπτυξη τριχοειδών. Το υπερβαρικό οξυγόνο είναι επίσης χρήσιμο προληπτικά πριν από διαδικασίες όπως η εξαγωγή δοντιών σε ακτινοβολημένους ιστούς.

Τραυματισμοί από Ακτινοβολία

Το υπερβαρικό οξυγόνο διεγείρει την αγγειογένεση και την ανάπτυξη σε που έχουν υποστεί βλάβη από ακτινοβολία. Είναι ευεργετικό για την οστεοραδιονέκρωση, την κυστίτιδα από ακτινοβολία, την πρωκτίτιδα και τις πληγές σε ακτινοβολημένα σημεία του σώματος.

Στην οστεοραδιονέκρωση της κάτω γνάθου, το υπερβαρικό οξυγόνο προάγει την επιτυχή επούλωση μετά από επανορθωτική χειρουργική επέμβαση. Απαιτούνται πολλές θεραπείες (έως και 60) για τη σημαντική αύξηση της πυκνότητας των τριχοειδών .

Εμβολή Αερίων και Ασθένεια Αποσυμπίεσης

Το υπερβαρικό οξυγόνο ανακουφίζει γρήγορα τα συμπτώματα και μειώνει τη θνησιμότητα σε περιπτώσεις εμβολής αερίων και ασθένειας αποσυμπίεσης. Η αυξημένη πίεση περιβάλλοντος κατά την υπερβαρική οξυγονοθεραπεία μειώνει το μέγεθος των αερίων φυσαλίδων σύμφωνα με το νόμο του Boyle.

Επίσης, μειώνει τη δευτερογενή βλάβη από φλεγμονώδεις διεργασίες που προκαλούνται από τον σχηματισμό φυσαλίδων. Το υπερβαρικό οξυγόνο αποτελεί το προτιμώμενο θεραπευτικό πρωτόκολλο για την ασθένεια αποσυμπίεσης σε δύτες.

Ανεπιθύμητες Ενέργειες

• Το υπερβαρικό οξυγόνο είναι συνολικά καλά ανεκτό, αλλά συνοδεύεται από ορισμένους κινδύνους που απαιτούν παρακολούθηση:
• Βαροτραύμα – Συνήθως στο αυτί/κολπικό σύστημα λόγω μεταβολών της πίεσης. Κίνδυνος πνευμοθώρακα.
• Τοξικότητα οξυγόνου στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα – Επιληπτικές κρίσεις από οξεία υπεροξία.
• Πνευμονική τοξικότητα οξυγόνου – Αναστρέψιμη πνευμονική βλάβη από παρατεταμένη έκθεση.
• Μυωπία – Αναστρέψιμη μυωπία.
• Κλειστοφοβία – Σε στενούς μονοατομικούς θαλάμους (μονής θέσης).

Τα κατάλληλα πρωτόκολλα, η αργή συμπίεση/αποσυμπίεση και η συστηματική παρακολούθηση μειώνουν τις ανεπιθύμητες ενέργειες.

Συμπερασματα

Συνοψίζοντας, το υπερβαρικό οξυγόνο παρέχει σημαντικά οφέλη στην επούλωση τραυμάτων και σε υποξικές/ισχαιμικές καταστάσεις μέσω διαφόρων μηχανισμών. Βελτιώνει τα αποτελέσματα και μειώνει τη νοσηρότητα και τη θνησιμότητα όταν χρησιμοποιείται κατάλληλα ως συμπλήρωμα της κανονικής περίθαλψης. Το υπερβαρικό οξυγόνο είναι μια ασφαλής και αποτελεσματική θεραπεία που δικαιολογεί την εξέταση για πολλές ιατρικές παθήσεις. Η επιπλέον έρευνα μπορεί να αποκαλύψει περαιτέρω οφέλη σε επιπλέον πεδία.

Αν σου άρεσε αυτό το άρθρο κάνε κλικ εδώ και μοιράσου το με τους φίλους σου!