Ο άνθρωπος ποτέ δεν είχε το κρέας ως βασική πηγή των θερμίδων του. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η ανθρώπινη εξέλιξη-ανθρώπινη πληθυσμιακή αύξηση δεν οδήγησε σε εξαφανίσεις ειδών ζώων στην Αφρική, απ’ όπου καταγόμαστε ως είδος. Αντιθέτως στην Ευρασία, την Αμερική και την Αυστραλία η έλευση του ανθρώπου εξάλειψε και την μεγαπανίδα αλλά και διάφορα άλλα είδη ζώων.

Ο λόγος είναι ότι τα ζώα της Αφρικής, προκειμένου να επιβιώσουν είχαν να αντιμετωπίσουν πολύ καλύτερους θηρευτές από τον άνθρωπο: τα αιλουροειδή. Ο άνθρωπος δηλαδή για να πάρει αρκετές θερμίδες από το κρέας θα έπρεπε να αποδειχθεί καλύτερος από τα αιλουροειδή στο κυνήγι. Επιπλέον όταν κυνηγούσε θα έπρεπε να αποφύγει να γίνει και ο ίδιος θήραμα καθώς δεν είναι τόσο ικανός όσο οι γαζέλες και οι αντιλόπες στο τρέξιμο.


Φυσικά θα μπορούσε να υποστηρίξει κάποιος ότι δεν χρειάζεται να είναι κανείς γρήγορος για να κυνηγήσει. Ότι αρκεί η εξαιρετική του αντοχή (persistence hunting). Ακόμη και αν ισχύει αυτό, μια τέτοια προσέγγιση στο κυνήγι εξακολουθεί να απαιτεί μεγάλο αριθμό θερμίδων και επιπλέον συνεχίζει να είναι επικίνδυνη. Δεν ξέρεις αν από θηρευτής θα καταλήξεις θήραμα. Οπότε, δεδομένης της πολύ μεγαλύτερης ευκολίας συλλογής τροφής από το περιβάλλον, μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι δεν ήταν κάτι συστηματικό και εκτεταμένο.

Απόδειξη για το ότι δεν είμαστε βιολογικά φτιαγμένοι να τρώμε κρέας είναι το γεγονός ότι το πεπτικό μας σύστημα δεν είναι πεπτικό σύστημα παμφάγου (γουρούνι, αρκούδα) αλλά καρποφάγου. Όπως όλων υπόλοιπων πιθήκων δηλαδή. Προσοχή: Καρποφάγου όχι χορτοφάγου. Χορτοφάγα είναι τα μηρυκαστικά. Ο άνθρωπος, δεν ήταν ποτέ φυτοφάγος. Ήταν και παραμένει καρποφάγος όπως ο χιμπατζής, ο μπονόμπο και όλα σχεδόν τα πρωτεύοντα θηλαστικά.

Μια ακόμη απόδειξη είναι το μέγεθος των αρχέγονων κοινωνιών οι οποίες δεν ξεπερνούσαν τα 150 άτομα (Dunbar’s number). Δεν μπορείς να συντηρήσεις σε σταθερή βάση 150 άτομα μέσω κυνηγιού για τους λόγους που είπαμε πιο πάνω και επειδή το κρέας δεν αποθηκεύεται.

Τεχνικές όπως το να ξηραίνεις το κρέας για να διατηρηθεί εμφανίστηκαν πολύ αργά στην ιστορία του ανθρώπου. Πιθανότατα κατά την νεολιθική εποχή. Πριν μερικές χιλιάδες χρόνια δηλαδή.

Δεν έχεις δηλαδή τόσα able bodied για κυνήγι άτομα που να μπορούν να υποστηρίξουν μια διατροφή που να έχει ως σημαντικό της συστατικό το κρέας. Δηλαδή μια διατροφή της οποίας το ισοζύγιο θερμίδων του “βγαίνω για κυνήγι” να είναι σε σταθερή βάση μεγαλύτερο του “συντηρώ 150 άτομα”.

Οι Νεάντερταλ (Homo  Neaderthalensis) που ήταν σχεδόν αποκλειστικά κυνηγοί επειδή δεν είχαν άλλη επιλογή, είχαν ομάδες που δεν ξεπερνούσαν τα 30 άτομα (και συνήθως ήταν κάτω από 10) και είχαν επίσης και διαφορετικό πεπτικό σύστημα από το δικό μας (Homo Sapiens).

Άλλωστε αν ο άνθρωπος ήταν όντως παμφάγο, θα του έτρεχαν τα σάλια όταν θα μύριζε αίμα. Αν όμως πάμε έξω από ένα σφαγείο, θα μας έρθει να κάνουμε εμετό. Αντιθέτως τα φρούτα και οι ξηροί καρποί μας ξετρελαίνουν. Και αυτό επειδή από τότε που πρωτοπερπατήσαμε στη Γη, τρεφόμασταν κυρίως με φρούτα και ξηρούς καρπούς. Όπως όλοι οι πίθηκοι άλλωστε.

Ή κάντε το εξής πείραμα. Δώστε σε ένα παιδί που μόλις έχει ξεκινήσει να τρώει στερεά τροφή μια μπανάνα και μια ωμή μπριζόλα. Τι πιστεύετε ότι θα προτιμήσει να φάει; Την μπανάνα προφανώς. Τι πιστεύετε ότι θα προτιμούσε να φάει ένας πραγματικά παμφάγος οργανισμός;

Ένας άλλο στοιχείο που δείχνει ότι δεν είχαμε ποτέ το κρέας ως βασικό κομμάτι της διατροφής μας, είναι ότι μας αρέσει πολύ το αλάτι. Το αλάτι είναι απαραίτητο για τον άνθρωπο σε κάποιες ποσότητες.

Κάποιος που τρώει αρκετό κρέας όμως, δεν χρειάζεται επιπλέον αλάτι γιατί το κρέας περιέχει ικανοποιητικές ποσότητες από μόνο του. Αν ο άνθρωπος έπαιρνε λοιπόν όσο αλάτι χρειαζόταν μέσω της μιας κρεοφαγικής διατροφής, δεν θα είχε εξελιχθεί ώστε να το επιζητά και να του αρέσει τόσο πολύ.

Πάρτε για παράδειγμα την βιταμίνη C. Είναι εξίσου σημαντική για τον οργανισμό μας όσο και το αλάτι. Παρόλα αυτό όσο ζούσαμε στη σαβάνα δεν είχαμε ποτέ έλλειψη βιταμίνης C γιατί οι τροφές που τρώγαμε την περιείχαν σε αφθονία. Οπότε δεν εξελιχθήκαμε ώστε να την επιζητούμε με κάθε ευκαιρία.

Η αλήθεια είναι βέβαια μπορούμε να φάμε κρέας όπως μπορούν και οι υπόλοιποι πίθηκοι. Αλλά συνήθως τρώγαμε είτε πτώματα είτε μικρά ζώα μεγέθους κουναβιού και αβγά, έντομα κλπ. Και πάλι όμως αυτά αποτελούσαν μικρό κομμάτι της διατροφής μας σε ό,τι αφορά τις θερμίδες.

Γιατί θερμιδικά είναι πολύ πιο αποδοτικό να έχεις όλα τα μέλη της φυλής να λειτουργούν ως συλλέκτες και να μαζεύουν ό,τι βρίσκουν παρά να περιμένεις τους, ικανούς για κυνήγι, άνδρες να σκοτώσουν την αντιλόπη (αν δεν τους φάει στο μεταξύ κανένα λιοντάρι).

Το ποσοστό επιτυχίας του αιλουροειδούς στο κυνήγι είναι 20%. Πιστεύει κανείς ο πρωτόγονος άνθρωπος θα είχε τόσο μεγαλύτερο ποσοστό επιτυχίας ώστε να θεωρηθεί παμφάγο; Όπως ήδη αναλύσαμε, ούτε το πεπτικό μας σύστημα ούτε οι κοινωνικές δομές του Homo Sapiens συνηγορούν σε κάτι τέτοιο.

Ακόμη και αν δεχθούμε ότι ο άνθρωπος χρησιμοποιούσε παγίδες για να κυνηγήσει, το συμπέρασμα δεν αλλάζει. Δεν έχουμε στοιχεία ότι ο άνθρωπος χρησιμοποιούσε παγίδες πριν την νεολιθική εποχή. Αυτό είναι κάτι λογικό καθώς το να δημιουργήσεις παγίδες θέλει εργαλεία, τεχνική και ικανότητες που ο άνθρωπος ανέπτυξε πολύ πρόσφατα στην εξελικτική του ιστορία.

Επιπλέον το να αφήσεις την παγίδα και να επιστρέψεις να δεις αν έπιασε κάτι, σε περιοχές όπου υπάρχουν αιλουροειδή και ύαινες δεν είναι τόσο πρακτικό. Και να έχεις παγιδεύσει κάποιο ζώο, το πιθανότερο είναι να προλάβει να το φάει κάποιος από τους εν λόγω θηρευτές.

Γνωρίζουμε εξάλλου ότι ακόμη και οι Βουσμάνοι (San People) που είναι από τους ελάχιστους κυνηγούς-συλλέκτες που έχουν απομείνει στον πλανήτη, καταναλώνουν ελάχιστο κρέας ως ποσοστό των θερμίδων τους. Υπάρχουν βέβαια και κυνηγοί συλλέκτες που έχουν πολύ μεγάλο ποσοστό κρέατος στη διατροφή τους. Για παράδειγμα οι Εσκιμώοι (Ινουίτ). Η καταγωγή του ανθρώπου όμως είναι οι σαβάνες της Αφρικής.

Σε άλλα περιβάλλοντα από αυτά της καταγωγής/διαμόρφωσης του ως είδος, μπορεί να έχει διαφορετικό διαιτολόγιο και συμπεριφορά. Το ότι μπορεί όμως να ακολουθήσει ένα διαφορετικό διαιτολόγιο, δεν σημαίνει ότι ως οργανισμός είναι “κατασκευασμένος” για κάτι τέτοιο. Οι αγελάδες, για παράδειγμα, στις βιομηχανίες τρέφονται με κρεατάλευρα για να παχύνουν πιο γρήγορα.

Το ότι μπορούν να ζήσουν και με κρεατάλευρα, δεν σημαίνει ότι είναι αυτή η φύση τους. Η αναφορά στους Βουσμάνους δεν είναι τυχαία. Είναι ό,τι κοντινότερο έχουμε στον πρωταρχικό άνθρωπο, στο περιβάλλον του και τον τρόπο ζωής του. Δεν εννοούμε φυσικά ότι κάθε πρωτόγονη φυλή τρώει ελάχιστο κρέας.

Η θεωρία ότι όταν αρχίσαμε να τρώμε κρέας ο εγκέφαλος μας μεγάλωσε δεν έχει αποδειχτεί. Πολλοί επιστήμονες την αμφισβητούν. Επισημαίνουν μάλιστα ότι είναι απίθανο ένας δίποδος πίθηκος χωρίς ιδιαίτερη ταχύτητα ή αιχμηρά δόντια και νύχια θα είχε ποτέ αρκετό κρέας στη διατροφή του.

Αντιθέτως θεωρείται πολύ πιο πιθανό η ανάπτυξη αυτή να οφείλεται στην ύπαρξη του γονιδίου ΑΜΥ1 το οποίο βοηθάει στην πέψη αμυλούχων τροφών (http://news.bbc.co.uk/2/hi/6983330.stm).

Επίσης υπάρχει η παρανόηση ότι μεγάλος εγκέφαλος σημαίνει και σύνθετος εγκέφαλος. Με ανεπτυγμένες δηλαδή νοητικές λειτουργίες. Πλέον γνωρίζουμε ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει: http://phys.org/news/2015-07-world-monkey-tiny-complex-brain.html

Εξάλλου αν όντως ίσχυε αυτό ο Homo Neaderthalensis που έπαιρνε το 80-85% των θερμίδων του από το κρέας, θα είχε ΠΟΛΥ μεγαλύτερο εγκέφαλο από εμάς. Στην πραγματικότητα όμως ήταν μόνο κάποια κυβικά εκατοστά μεγαλύτερος από τον δικό μας.

Ας υποθέσουμε όμως ότι όντως ο εγκέφαλος μας μεγάλωσε επειδή τρώγαμε κρέας. Ευτυχώς δεν ζούμε πλέον στις σαβάνες και στα σπήλαια. Ακόμη και αν κάτι είχε νόημα ως συμπεριφορά επιβίωσης την εποχή που ήμασταν πρωτόγονοι, δεν σημαίνει ότι έχει νόημα να το κάνουμε και τώρα. Ευτυχώς έχουμε εξελιχθεί σε σχέση με τους προγόνους μας.

Για παράδειγμα μπορεί κάποιος να υποστηρίξει ότι οι περισσότεροι πολιτισμοί και σε μεγάλο βαθμό και ο σημερινός πολιτισμός αναπτύχθηκε λόγω της ύπαρξης των δούλων. Αυτό τι πάει να πει δηλαδή; Ότι θα πρέπει και σήμερα θα πρέπει να επικροτούμε την δουλεία;

Το ότι οι πρόγονοι μας κάποιες γενιές πριν δεν είχαν τα μέσα (και την ηθική) για να μην χρειάζονται δούλους, δεν σημαίνει το ίδιο και για εμάς. Εμείς δεν χρειαζόμαστε δούλους για να αναπτύξουμε τις κοινωνίες μας. Οπότε το ότι οι πρόγονοι μας είχαν δούλους δεν έχει σημασία.

Αντιστοίχως το γεγονός ότι οι πρόγονοι μας έτρωγαν κρέας, δεν σημαίνει ότι το χρειαζόμαστε κι εμείς. Εκτός αν κάποιος έχει ως πρότυπο για την ζωή του τον άνθρωπο που ζούσε στις σπηλιές και τα δάση. Σε αυτή την περίπτωση όμως θα πρέπει να τρώει και ό,τι ψόφιο ζώο βρει στο δρόμο του αλλά και να μην έχει πρόβλημα με τον κανιβαλισμό. Γιατί οι πρόγονοι μας έτρωγαν Ό,ΤΙ έβρισκαν μπροστά τους. Π.χ. έντομα, σκουλίκια και κάμπιες. Όχι μόνο τις μπριζόλες που έπαιρναν από το σούπερ μάρκετ.

Αν σου άρεσε αυτό το άρθρο κάνε κλικ εδώ και μοιράσου το με τους φίλους σου! Αν σου άρεσε αυτό το άρθρο κάνε κλικ εδώ και μοιράσου το με τους φίλους σου!

Σχόλια